Ngày 03/6/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 113/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Lưu trữ. Nghị định được ban hành có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý về công tác lưu trữ, khắc phục những hạn chế của Luật Lưu trữ năm 2011 và Nghị định số 01/2013/NĐ-CP của Chính phủ, thể hiện rõ định hướng của Đảng và Nhà nước trong việc thúc đẩy cải cách hành chính, chuyển đổi số quốc gia, đảm bảo tính thống nhất với các luật liên quan, nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và phát huy hiệu quả công tác lưu trữ trong bối cảnh phát triển mới của đất nước.

Nghị định số 113/2025/NĐ-CP gồm 08 chương, 45 điều, tập trung vào những nội dung trọng tâm và đổi mới như:
Xây dựng và cập nhật cơ sở dữ liệu tài liệu lưu trữ: Tiêu chuẩn hóa và liên thông toàn diện
Nghị định số 113/2025/NĐ-CP đã cụ thể hóa việc xây dựng và cập nhật cơ sở dữ liệu tài liệu lưu trữ. Điều này phù hợp với định hướng của Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Nghị định quy định chi tiết về chuẩn hóa các trường thông tin cơ bản cần thiết cho hồ sơ và tài liệu lưu trữ, đảm bảo tính đầy đủ và chính xác. Đồng thời, hướng dẫn rõ ràng về nguồn dữ liệu và cách thức cập nhật, bổ sung dữ liệu vào cơ sở dữ liệu tài liệu lưu trữ Phông lưu trữ Nhà nước Việt Nam cũng như của các bộ, ngành, địa phương. Bên cạnh đó, Nghị định cũng nhấn mạnh yêu cầu về kết nối, chia sẻ, khai thác dữ liệu giữa các cơ sở dữ liệu tài liệu lưu trữ thuộc Phông lưu trữ quốc gia Việt Nam, góp phần quan trọng vào việc công khai thông tin, phục vụ hiệu quả nhu cầu tra tìm, sử dụng thông tin tài liệu lưu trữ, hướng tới xây dựng nền hành chính công khai, minh bạch, hiện đại.
Quy định về Kho lưu trữ chuyên dụng và Kho lưu trữ số: Bước tiến quan trọng trong quản lý tài liệu điện tử
Nghị định số 113/2025/NĐ-CP đã làm rõ các yêu cầu và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức trong việc bảo đảm an toàn, tổ chức sử dụng và phát huy có hiệu quả giá trị tài liệu lưu trữ. Đặc biệt, việc quy định chi tiết về Kho lưu trữ số (Kho lưu trữ tài liệu lưu trữ điện tử) là một điểm nhấn quan trọng, phản ánh xu thế chuyển đổi số mạnh mẽ. Các yêu cầu về năng lực hạ tầng, tính xác thực, toàn vẹn, độ tin cậy, an toàn bảo mật và việc tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ đảm bảo tài liệu lưu trữ điện tử được quản lý và bảo quản một cách an toàn và hiệu quả, phù hợp với mục tiêu về an toàn thông tin và hạ tầng số của Nghị quyết số 57-NQ/TW.
Quy định về Lưu trữ dự phòng: Nâng cao khả năng bảo đảm an toàn và khôi phục thông tin tài liệu lưu trữ
Nghị định số 113/2025/NĐ-CP phát triển và cụ thể hóa hơn khái niệm "lưu trữ dự phòng", theo đó, đưa ra các nguyên tắc và yêu cầu cơ bản đối với công tác lưu trữ dự phòng, bao gồm quy định về tài liệu lưu trữ dự phòng, việc tạo lập, bảo quản và sử dụng. Điều này nhằm tăng cường khả năng bảo vệ tài liệu lưu trữ có giá trị đặc biệt và tài liệu lưu trữ vĩnh viễn có nguy cơ bị hỏng, đảm bảo tính liên tục và an toàn của nguồn tài liệu quốc gia trong mọi tình huống, giảm thiểu rủi ro mất mát thông tin quan trọng.
Quy định về tài liệu lưu trữ tiếp cận có điều kiện: Minh bạch và quản lý chặt chẽ hơn
Nghị định số 113/2025/NĐ-CP đã làm rõ các quy định đối với tài liệu lưu trữ có thông tin nhạy cảm, có thể ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, trật tự xã hội. Quy định này tạo khuôn khổ pháp lý để các cơ quan lưu trữ lịch sử thực hiện việc phục vụ độc giả một cách có kiểm soát, cân bằng giữa quyền tiếp cận thông tin của công chúng và yêu cầu bảo mật, đảm bảo tính minh bạch nhưng vẫn duy trì an ninh quốc gia.
Điều kiện kinh doanh dịch vụ lưu trữ: Mở rộng cơ hội và khuyến khích xã hội hóa, tạo điều kiện thuật lợi cho tổ chức kinh doanh dịch vụ lưu trữ
Nghị định số 113/2025/NĐ-CP đã quy định chi tiết về điều kiện đối với các tổ chức đầu tư kinh doanh hạ tầng kỹ thuật để bảo quản hồ sơ, tài liệu lưu trữ giấy, tài liệu lưu trữ trên vật mang tin khác và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật để lưu trữ hồ sơ, tài liệu lưu trữ số và cơ sở dữ liệu tài liệu lưu trữ. Đồng thời, Nghị định cũng quy định rõ trình tự, thủ tục cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ lưu trữ. Các quy định này đã được rà soát theo tinh thần Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025 của Chính phủ liên quan đến cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính và Nghị quyết số 68-NQ/TW, ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, nhằm tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia vào lĩnh vực lưu trữ, góp phần xã hội hóa công tác lưu trữ.
Nghị định số 113/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 21/7/2025, cùng với các điều khoản chuyển tiếp sẽ tạo cơ sở pháp lý vững chắc để hiện đại hóa toàn diện công tác lưu trữ, góp phần xây dựng Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số tại Việt Nam (Chi tiết Nghị định số 113/2025/NĐ-CP)./.